.Scenariusz lekcji w klasie IIIg
(Zakład Doskonalenia Zawodowego w łodzi z siedzibą w Opocznie)
Opracowała: Izabela Kowalczyk
Temat: Czy nam postawią […] nad grobem krzyż…
charakterystyka pokolenia Kolumbów w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
Czas trwania zajęć: 1 godzina lekcyjna.
Cele lekcji:
Uczeń:
- zna biografię Krzysztofa Kamila Baczyńskiego;
- wykorzystuje kontekst historyczny oraz biograficzny do interpretacji utworu;
- prezentuje kodeks etyczny pokolenia Kolumbów;
- formułuje refleksje na temat przyszłych losów pokolenia zawartej w wierszu Baczyńskiego;
- rozpoznaje w tekście wiersza najważniejszych środków stylistycznych oraz wskazuje ich funkcje.
Rozwiązania metodyczne:
- formy pracy: indywidualna;
- metody pracy: analiza interpretacyjna tekstu literackiego, praca z wykorzystaniem Internetu.
Materiały dydaktyczne: podręcznik („Zrozumieć świat” klasa 3); zasoby internetowe.
Przebieg lekcji:
- Kontekst biograficzny.
Uczniowie, wykorzystując strony internetowe wskazane przez nauczyciela, odnajdują informacje dotyczące generacji najmłodszych pisarzy okresu wojennego, zwracając uwagę na ich tożsamość pokoleniową. Wpisują do zeszytu notatkę w formie punktów.
Strony do wykorzystania:
https://epodreczniki.pl/a/przeczytaj/DhkeAg8fi
https://prezi.com/joduwkbee0ta/kolumbowie-1920/?frame=0e3bc15c53a7e06ad847dd03b3533b8e2bc64051
Tworzą samodzielnie krótką prezentację multimedialną dotyczącą K. K. Baczyńskiego.
- Opisanie struktury kompozycyjnej utworu.
Uczniowie wyodrębniają trzy części w strukturze kompozycyjnej wiersza i określają ich problematykę. Wnioski ze wstępnego rozpoznania części wiersza uczniowie zapisują w formie notatki.
Np.:
– część I: obraz dojrzewającego pokolenia „ja” lirycznego ukazany w kontekście natury;
– część II: charakterystyka systemu wartości pokolenia (dekalog pokolenia);
– część III: powojenne losy pokolenia (wizja przyszłości).
- Losy pokolenia w świetle wiersza Baczyńskiego.
Uczniowie gromadzą informacje na temat pokolenia oraz sposobu przedstawienia jego sytuacji w kolejnych częściach.
Część 1.:
Obraz dojrzewającego pokolenia „ja’ lirycznego ukazany w kontekście natury
Wniosek → dramatyczna sytuacja pokolenia została ukazana za pomocą kontrastowego zestawienia obrazu natury czasów obfitych zbiorów z zachowaniem ludzi, którzy osaczeni przez zło, starają się przed nim ukryć.
Część 2.:
Charakterystyka systemu wartości pokolenia (dekalog pokolenia)
Wniosek → wartości, którymi kieruje się pokolenie, w istocie stanowią antytezę sytemu wartości chrześcijańskich (etycznych fundamentów kultury europejskiej), credo stanowi groteskową deformację wartości takich jak wiara, nadzieja, miłość.
Część 3.:
Powojenne losy pokolenia (wizja przyszłości)
Wniosek → zamknięcie wiersza jest niejednoznaczne, co podkreśla tragizm młodego pokolenia: osoba mówiąca nie jest w stanie przewidzieć, czy w przyszłości jej pokolenie stanie się bohaterem nowożytnej Iliady, czy ktokolwiek będzie o nim pamiętał.
- Wnioski: Określenie tragizmu pokolenia w świetle pojęcia etosu rycerskiego.
Praca domowa:
Uczniowie odsyłają do sprawdzenia pracę domową:
Czy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego słusznie uważa się za poetę „apokalipsy spełnionej”? Wyjaśnij, jak odpowiedzieliby współcześni na pytanie postawione przez poetę: „[…] czy nam postawia, z litości chociaż, nad grobem krzyż?”.